9 februari 2023

Een dag op stap met pedagogiek-student Emma

Door Emma Maljaars

Emma Maljaars is bezig aan haar laatste jaar van de opleiding Pedagogiek. Dat staat in het teken van stagelopen. Vandaag neemt ze je mee naar haar stageplek: het voortgezet speciaal onderwijs (vso).

Vier jaar geleden startte ik aan de opleiding hbo-pedagogiek. Ik vond werken met kinderen ontzettend leuk en wilde daar iets mee doen. Op de pabo was ik erachter gekomen dat ik veel liever individueel met kinderen werk dan in groepsverband. 

Ondersteunen

Nu, vier jaar later, kijk ik met plezier terug op de opleiding hbo-pedagogiek. Dit laatste jaar staat voor mij in het teken van stagelopen. In het vso ben ik stagiair pedagogiek en heb ik als taak om leerlingen en docenten pedagogisch te ondersteunen. Ik voer bijvoorbeeld gesprekken met leerlingen, observeer tijdens lessen en geef collega’s feedback op hun handelen richting de leerlingen. 

Mijn vorige stages deed ik bij een logeerhuis en op een dagbesteding. Voor mijn eindstage heb ik gekozen voor het vso, omdat ik graag wil werken met leerlingen en docenten die in het onderwijs extra ondersteuning kunnen gebruiken. Het overgrote gedeelte van onze leerlingen heeft autisme, wat het werken met hen extra uitdagend maakt. Leuk dat je meeleest met mijn dagverslag!

8.00: Een beetje buiten adem loop ik door de hal. Ik heb hard gefietst om de briefing niet te missen. Op het aanwezigheidsbord schuif ik mijn naamkaartje op aanwezig. Mijn jas hang ik aan de kapstok en ik loop door naar de docentenkamer voor een kop thee om de dag te beginnen.

8.05: We starten de werkdag met een briefing. We zitten met alle docenten bij elkaar en bespreken successen, lopende zaken en relevante informatie voor vandaag. Er zijn veel collega’s ziek, dus het roosterteam gaat hard aan de slag om de gaten zoveel mogelijk op te vullen.

8.20: De leerlingen druppelen de school binnen. De meesten komen met de taxi, anderen kunnen zelfstandig reizen met de fiets of met het OV. Ik sta in de hal en begroet de leerlingen. Op school vinden we het belangrijk dat er actief toezicht is in de openbare ruimtes. Daarom surveilleren we in de hallen aan het begin van de dag en tijdens de pauzemomenten.

8.30: Deze dag start ik met een leerling uit leerjaar 1. Deze leerling heeft moeite met dagen waarop ze veel verschillende vakken en docenten heeft. Vandaag is het zo’n dag. Samen bespreken we hoe ze zich voelt en of ze zin heeft in vandaag. Ze zit er vandaag goed bij en we hebben er samen vertrouwen in dat het een goede dag gaat worden. 

Door aan het begin van de dag naar haar verhaal te luisteren en haar individuele aandacht te geven, geef ik haar de mogelijkheid om rustig op te starten. Het helpt haar om de dag beter te beginnen.

9.00: Naast mijn eindstage ben ik ook bezig met een afstudeeronderzoek. Ik ga voor mijn onderzoek een gespreksmodel ontwerpen voor mentoren om in gesprek te gaan met leerlingen met autisme over wat ze willen en kunnen. Leerlingen met autisme hebben vaak minder zelfkennis. Dat maakt dat ze het lastig vinden om te weten wie ze zijn, wat ze kunnen en wat ze later gaan doen met hun kwaliteiten. 

Ik heb gisteravond college gehad en moet nog het een en ander aanpassen aan mijn onderzoek. Hier ga ik een tijdje aan werken.

10.00: Er komt een leerling met een paarse kaart naar boven. Hij is uit de les gestuurd. Een paarse kaart betekent dat er een consequentie volgt op zijn gedrag. De halwacht laat weten dat de leerling een kwartiertje boven zit. Daarna neemt ze hem mee naar zijn maatjeslokaal. 

In het maatjeslokaal kan hij bij een andere klas en een andere docent werken aan zijn schoolwerk. Met deze leerling hoef ik geen gesprekje te voeren, omdat de halwacht het al heeft opgepakt. Ze vertelt wel waarom hij hier zit en wat er gaat gebeuren, om ervoor te zorgen dat ik weet waarom hij boven zit. Dan hoef ik niet nog een keer aan hem te vragen wat er is gebeurd en kan hij even tot rust komen op de stoel naast onze werkkamer.

10.45: Het is pauze. Ik loop naar beneden en ga kijken in de hal van de eerstejaars. Met een collega die halwacht is, heb ik een gesprek over een klas waarin het erg onrustig is. We bespreken wat er volgens ons nodig zou zijn voor deze klas. We vinden het allebei belangrijk dat de leerlingen zich veilig voelen in de klas en daardoor optimaal kunnen leren.

11.30: Ik zit alweer een tijdje achter mijn bureau. Tijd voor een kopje thee! In de koffiekamer zitten collega’s te genieten van een vrij tussenuur. Ze hebben het over welke leerlingen een relatie hebben met elkaar. Relaties zijn leuk, maar voor onze leerlingen vaak extra ingewikkeld, weet ik uit ervaring.

12.30: Om half een begint de etenspauze. Ik haal mijn lunch uit mijn tas en ga zitten in de koffiekamer. Ik klets met collega’s en geniet van mijn lunch. Vijf voor één zet ik nog snel een kopje koffie. Ik pak mijn laptop en loop naar de vergaderruimte voor een MDO (multidisciplinair overleg). We gaan met verschillende professies om tafel zitten met als doel: het ondersteunen van de leerling.

14.15: Het MDO met de betrokkenen rondom een leerling verliep goed. Deze leerling is afgelopen tijd veel ziek geweest en haar moeder moet elke dag moeite doen om haar naar school te krijgen. Het is bij de leerling lastig om er achter te komen wat precies het probleem is en wat zij nodig heeft van ons. We spreken in overleg met de jeugdarts af dat ze om de dag naar school komt, om haar rust te geven. Moeder en de leerling zijn zichtbaar blij en opgelucht met de afspraken. 

Totdat het sociaal team actie heeft ondernomen voor specialistische hulp voor deze leerling, hoeft ze maar drie dagen in de week naar school.

15.00: Mijn laatste afspraak voor vandaag is ‘Leerkracht’. Met de methodiek Leerkracht werken we op een cyclische manier nieuwe ideeën uit. Het team is verdeeld in vier Leerkracht-teams. Met mijn Leerkracht-team denk ik na over hoe we de aanpak Positive Behavior Support nog beter kunnen doorvoeren binnen onze school. 

Met de aanpak Positive Behavior Support willen we in school het probleemgedrag terugdringen door de nadruk te leggen op het gewenste gedrag van de leerlingen. Na een productief uurtje vol nieuwe ideeën sluit ik mijn laptop af en zoek ik mijn spullen bij elkaar.

16.30: Beneden in de hal verschuif ik mijn naamkaartje op het aanwezigheidsbord naar afwezig en ik stap naar buiten. Het was een drukke maar fijne dag.

Emma Maljaars

Over Emma Maljaars

Emma is student pedagogiek aan Driestar hogeschool en werkt op een middelbare school.