
Terug uit Noorwegen komen we met de kenniskring van het lectoraat Herberzaam onderwijs in Gouda bij elkaar. Geïnspireerd door het Noorse onderwijssysteem, delen we onze ervaringen. Dat zijn er heel veel. Hieronder een mooie ervaring die door meerderen van ons genoemd wordt.
Stel je voor: je start als net afgestudeerd leerkracht op een basisschool, vol enthousiasme maar ook met gezonde spanning. In plaats van meteen alleen voor de klas te staan, met dertig paar ogen op je gericht, word je in Noorwegen warm onthaald in een team van drie leerkrachten die samen verantwoordelijk zijn voor een groep van vijftig tot zestig leerlingen. Niet ‘mijn klas’, maar ‘onze klas’.
Steeds meer scholen in Noorwegen kiezen voor een teamgerichte aanpak waarbij leerkrachten niet meer geïsoleerd werken, maar samenwerken in grotere ‘units’. Het idee hierachter? Door samen te werken ontstaat er ruimte voor reflectie, afstemming en begeleiding.
Voor startende leerkrachten biedt dit een enorm voordeel. In plaats van meteen in het diepe te worden gegooid, worden ze onderdeel van een deelteam waar zij gedurende de hele dag gecoacht worden. Er is altijd een ervaren collega in de buurt om vragen aan te stellen, een les mee voor te bereiden of gewoon even mee te sparren. Er ontstaat een natuurlijk klimaat om te kunnen groeien.
Wat nog meer opvalt? Het gedeelde eigenaarschap. Leerlingen zijn niet ‘van jou’ of ‘van mij’, maar ‘van ons’. Leerkrachten voelen zich samen verantwoordelijk, delen successen én uitdagingen en werken als een eenheid. Dit zorgt niet alleen voor professionele groei, maar ook voor meer werkplezier.
Ook voor leerlingen heeft dit voordelen. Doordat er meerdere leerkrachten per groep zijn, leren ze zich aanpassen aan verschillende stijlen en persoonlijkheden en krijgen ze meer persoonlijke aandacht. Terwijl één leerkracht instructie geeft, kan een ander ondersteuning bieden aan kleine groepjes of individuele leerlingen. Bovendien maken leerlingen bewust deel uit van een community. Tijdens het intakegesprek met de leerling wordt besproken dat leren op school niet alleen gericht is op jouw eigen leerproces, maar op het leren van de groep als geheel. Het buddysysteem, waar leerlingen met verschillende gaven aan elkaar worden gekoppeld om elkaar te helpen, is hier een praktische uitwerking van.
De Noorse aanpak laat zien dat onderwijs niet alleen draait om kennisoverdracht, maar ook om samenwerking, ontwikkeling en vertrouwen. Voor startende leerkrachten biedt het een krachtige start: ze staan er niet alleen voor, maar groeien samen met hun collega’s!
Kenniskring Herbergzaam onderwijs
Maak kennis met het kenniskring Herbergzaam onderwijs via onderstaande video: