Buiten is het warm, de zon straalt op de witte gevel van Driestar educatief. Rondom het gebouw zijn alle mogelijke plekjes ingenomen door studenten en medewerkers die wat vitamine D willen meepikken.
Toch zoeken binnen tientallen mensen vrijwillig een plek in de congreszaal, die is verlicht in het rood-paars-blauw van Driestar educatief. Voorin staat een fauteuil, met een schemerlamp ernaast en stapels jeugdboeken eromheen.
Vandaag is namelijk de dag dat dr. Janneke de Jong wordt geïnstalleerd als lector Geletterdheid. Collega’s, oud-studenten, familie en vakgenoten hebben zich verzameld om getuige te zijn van dit heuglijke feit.
De collega’s van de Hogeschool hebben al een inspirerende ochtend achter de rug. Er was een opening over het belang van lezen en van het Woord, er werd met elkaar gezongen en er waren workshops over onderwerpen die Janneke na aan het hart liggen: Close reading, kinderkunstboeken, Willem Barnard...
Na de lunch stromen de gasten binnen. Willemieke Reijnoudt, regisseur van het Onderzoekscentrum, opent de bijeenkomst met het lezen van Hebreeën 4: ‘... want het Woord van God is levend en krachtig’.
Ze benoemt dat Janneke al 25 jaar bij Driestar educatief werkt als docent Nederlands en zich heeft gespecialiseerd in het thema Jeugdliteratuur. Binnen dat thema inspireert ze mensen.
Janneke spreekt haar lectorale rede uit. Met een voorbeeld over een taalles in groep 7, waarbij de leerkracht een prentenboek over de ark van Noach voorleest met een tekst van Jacobus Revius, trekt Janneke ons meteen haar betoog in: dit is beter lezen!
In haar lectoraat wil ze zich inzetten voor beter lezen: leesvaardigheid, begrijpend lezen en literatuuronderwijs in het tweedegraadsgebied.
Ze onderscheidt daarbij drie aspecten: het aanbod moet breed en actueel zijn, met taalvariatie en verschillende genres. Literaire kwaliteit is daarbij belangrijk, niet alleen de (identiteitsgebonden) inhoud. Ze houdt een vurig betoog voor een rijke bibliotheek, met veel en goede boeken, die niet allemaal makkelijk of veilig zijn.
Daarnaast benoemt Janneke het grote belang van didactiek: het lectoraat wil (aankomende) docenten ondersteunen in het geven van goed leesonderwijs. Zij moeten met leerlingen in gesprek gaan over wat zij lezen. Tot slot is de persoon van de leraar belangrijk. Die moet lezer, leesbevorderaar, leesgids en verbinder zijn. Uiteindelijk moeten boeiende boeken en bevlogen leraren een vonk doen overslaan naar de leerlingen.
Binnen het lectoraat zal worden gewerkt aan het samenstellen van een corpus van vormende verhalen, aan het vergroten van genrekennis en repertoirekennis en aan nascholing van docenten.
Na het uitspreken van de lectorale rede houdt Em. Prof. Dr. Helma van Lierop van Tilburg University een lezing. Zij gaat in op de kinderen als lezers, een rode draad die door de thema’s van het lectoraat loopt.
Ze benadrukt het belang van een joint venture tussen kinderen, boeken en volwassenen: onderschat nooit de kwaliteiten van kinderen en overschat nooit de mogelijkheden van volwassenen. Lezen moet geen individuele, maar een sociale activiteit zijn.
Na een muzikaal intermezzo, waarbij we een lied van Willem Barnard zingen, gaan we over tot de officiële installatie door Robert Zoutendijk, bestuurder van Driestar educatief.
Hij benoemt dat de lector het boegbeeld is van praktijkgericht onderzoek op een specifiek thema. Het lectoraat Geletterdheid is belangrijk in de strijd tegen ontlezing en voor de vorming van jongeren.
Robert overhandigt Janneke een kunstwerk van Tijs Huisman: een gestileerde leesstoel - een lege stoel waar iedereen op kan gaan zitten. Hij wenst haar Gods zegen toe bij haar nieuwe functie. Annelies Kraaiveld, manager van de PABO, sluit zich bij die wens en felicitatie aan met een bos bloemen.
Tot slot stellen de kenniskringleden stellen zich voor: Tineke Boele is docent praktijkgericht onderzoek aan de hogeschool en Peter Dijkstra is daar docent Nederlands. Zij zullen Janneke bijstaan in de taken van het lectoraat. De bijeenkomst wordt afgesloten met het zingen van een prachtig lied van Revius en een dankgebed van Augustinus.
Dagverslag geschreven door Annemarie Nobel.
